6 ECTS credits
150 u studietijd
Aanbieding 1 met studiegidsnummer 1023752BNR voor alle studenten in het 2e semester met een verdiepend bachelor niveau.
Hoe werkt een plant, en hoe werkt een schimmel? Welke fundamentele verschillen zijn er tussen soorten, hoe zijn ze ontstaan, en welke rol spelen planten en fungi in ecosystemen? Welke aanpassingen hebben ze aan extreme milieuomstandigheden? En wie ‘leidt eigenlijk de dans’ in de symbiose tussen planten en mycorrhyza-schimmels? Deze cursus Planten & Fungi geeft een inleiding tot vakgebieden waarin wordt geprobeerd antwoord te geven op deze vragen. De cursus omvat drie inhoudelijke onderdelen: (1) fylogenie en taxonomie van planten en fungi, (2) het functioneren van planten en fungi, en (3) ecologie en de rol van planten en fungi in ecosystemen.
1). Bij de fylogenie en taxonomie zal de evolutie van planten en fungi worden uitgelegd. Bijzondere aandacht wordt besteed aan de ontwikkeling van de landplanten en de daarmee samenhangende aanpassingen om de huidige structuur en functionaliteit te begrijpen. De taxonomie van voornamenlijk de zaadplanten en fungi wordt ook geïllustreerd en geoefend tijdens de practica. Het identificeren van planten en paddestoelen zal worden uitgelegd en geoefend aan de hand van een flora en een paddenstoelengids, maar ook zal worden aangegeven hoe aanvullend gebruik kan worden gemaakt van apps.
2). Het onderdeel ‘functioneren’ of ‘ecofysiologie’ gaat voornamelijk over planten, maar ook functionele aspecten van verschillende groepen van fungi (bv. saproben, mycorrhiza’s, pathogenen, korstmossen) zullen aan bod komen. De functionele aspecten van planten gaan over morfologie, ecofysiologie, groei en reproductie. Er wordt ingegaan op het verkrijgen van belangrijke ‘resources’ als koolstof (via C3, C4 en CAM mechanismen van fotosynthese), water, en nutrienten (voornamelijk stikstof en fosfor). Het transport van water en voedingsstoffen in xyleem en floeem, de reacties van planten op licht en herbivorie en de werking van plantenhormonen worden besproken. Voor het verkrijgen van water en nutriënten zullen ook verschillende plant-microob symbioses (symbiotische stikstoffixatie, verschillende mycorrhiza’s) worden besproken. Het gebruik van mutanten in fysiologisch onderzoek zal worden toegelicht. Groei, ontwikkeling en reproductie zullen worden besproken, alsook verschillen in relatieve groeisnelheid tussen plantensoorten (ahv morfologische en fysiologische ‘plant traits’), verschillen in plantenstrategieen, en verschillen tussen bedreigde- en invasieve plantensoorten. In het practicum zal aandacht worden besteed aan plantenmorfologie, fotosynthetische pigmenten en lichtabsorptie, waterpotentiaal, stomata en transpiratie, en het vaststellen van nutrientenlimitatie en toxiciteit. En bovenal zal duidelijk worden gemaakt hoe leuk het is om experimenten met planten te doen!
3). In het ecologische onderdeel zal kort aandacht worden besteed aan interacties tussen plantensoorten (via competitie en facilitatie), tussen planten en fungi, tussen planten en bestuivers, en tussen planten en herbivoren. Enkele concepten uit de vegetatie-ecologie zullen worden besproken, en belangrijke rollen van planten (bv. primaire productie) en fungi (bv. decompositie) in ecosystemen zullen worden uitgelegd. In het practische deel zal worden geoefend in het maken van vegetatieopnamen, zal de invloed van primaire productie op concurrentie voor licht en daarmee biodiversiteit worden gedemonstreerd, en zullen practische aspecten van decompositiestudies worden getoond. In enkele 1-dagsexcursie zullen aspecten uit de hoorcolleges in het veld en de botanische/experimentele tuin worden getoond en toegelicht.
Geen
De leerdoelen van dit opleidingsonderdeel zijn drieledig, overeenkomstig met de drie onderdelen van de cursus:
De beoordeling bestaat uit volgende opdrachtcategorieën:
Examen Schriftelijk bepaalt 100% van het eindcijfer
Binnen de categorie Examen Schriftelijk dient men volgende opdrachten af te werken:
Deelname aan het WPO (practica en excursies) is verplicht. Het examen kan alleen worden afgelegd als aan het WPOs is deelgenomen en de rapportage erover voldoende is bevonden.
Deze aanbieding maakt deel uit van de volgende studieplannen:
Bachelor in de biologie: Standaard traject
Bachelor in de geografie: Standaard traject
Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen: profiel cel- en genbiotechnologie
Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen: profiel chemie en bioprocestechnologie
Bachelor in de bio-ingenieurswetenschappen: Startplan
Schakelprogramma Master of Science in de biologie: Ecologie