Positief en inclusief leefklimaat maatschappijwetenschappen

6 ECTS credits
180 u studietijd

Aanbieding 4 met studiegidsnummer 4022739ENW voor werkstudenten in het 2e semester met een verdiepend master niveau.

Semester

2e semester

Inschrijving onder examencontract

Niet mogelijk

Beoordelingsvoet

Beoordeling (0 tot 20)

2e zittijd mogelijk

Inschrijvingsvereisten

Alvorens men kan inschrijven voor 'Positief en inclusief leefklimaat', moet men ingeschreven of geslaagd zijn voor 'Krachtige leeromgeving'.

Onderwijstaal

Nederlands

Faculteit

Multidisciplinair Instituut Lerarenopleiding

Verantwoordelijke vakgroep

Multidisciplinair Instituut Lerarenopleiding

Onderwijsteam

Joost Vaesen
Ingeborg Plackle
Els Consuegra (titularis)
Djiwo Weenas
Iris Gysels
Lies Vanerum
Katrien Van Roelen
Els Govaerts
Nathalie Michalek

Onderdelen en contacturen

0 contacturen Exam
40 contacturen Practical exercises
140 contacturen Self study

Inhoud

Pedagogiek en didactiek

In deze leerlijn krijgen de studenten inleidende informatie en kaders die ze kunnen inzetten om een positief en inclusief leer- en leefklimaat te creëren in de klas en op school. Twee rollen worden hierbij beklemtoond: de leraar als opvoeder (positief en diversiteitssensitief klasklimaat creëren, aandacht voor inclusie, brede basiszorg en gelijke onderwijskansen, emancipatie en individuele ontplooiing tijdens de adolescentie bevorderen) en de leraar als organisator (preventief en reactief klasmanagement, omgaan met probleemgedrag, gestructureerd en veilig werkklimaat creëren met duidelijke regels, afspraken en procedures). Naast algemene inleidende referentiekaders worden verschillende workshops aangeboden ter introductie op specifieke thema’s, bijvoorbeeld: meertaligheid, genderdiversiteit, polarisering en gewelddadige radicalisering, cultureel responsief onderwijs, ouderparticipatie, pesten, stress, drugpreventie, sustainable development goals, ... Welke thema’s er aan bod komen is afhankelijk van de beschikbaarheden van de experten die als gastsprekers worden uitgenodigd.

In een online discussieforum gaan studenten inhoudelijke discussies aan met medestudenten over de leerinhouden om verwerking van de leerstof via analyses van casussen te verdiepen.

Domeinspecifieke STAM

Dit deel legt de focus op de vormgeving van het vakgericht onderwijs in de school (bijv. schoolvisie en vakdidactiek, verticale en horizontale samenhang, curriculumtheorie, vakgroepwerking, vakgerichte leeromgeving) en op aspecten zoals differentiatie, evaluatie, motivatie en klasmanagement. Verder wordt er ook aandacht besteed aan vakdidactiek als wetenschappelijke discipline: internationaal en historisch perspectief, pedagogische concepten (van bijv. zorg- en talenbeleid) binnen het vakdomein.

Reflecterend en onderzoekend handelen

Tijdens een video-gestimuleerde reflectiesessie in kleine groep analyseren de studenten de volledige complexiteit van de klaspraktijk. Het eigen handelen en functioneren in de klasgroep (zie Vakdidactiek 2) vormt de focus tijdens deze reflectie. De studenten maken gebruik van vooraf gefilmde praktijkervaringen van hun eigen klaspraktijk. Voor studenten die niet gelijktijdig een vak opnemen met stagepraktijk kunnen de reflectieopdrachten een andere invulling krijgen. De sessies worden gestructureerd volgens het kader van GRROW-coaching. Studenten integreren in hun reflectie aangeboden referentiekaders die bijdragen tot het ontwerpen van een positief en inclusief leefklimaat (leerlijnen Pedagogiek en didactiek en vakdidactiek) en raadplegen zelfstandig wetenschappelijke bronnen om de reflectie te versterken. Studenten dragen tijdens de sessie actief bij tot de reflectie van medestudenten door coachingsvaardigheden toe te passen (bijv. betrokken confronteren, uitdagen, inspireren, toelaten en ruimte geven, ontspannen ...).

In een online discussieforum gaan studenten inhoudelijke discussies aan met medestudenten over de leerinhouden van de leerlijn pedagogiek en didactiek. Hierbij zetten studenten de onderzoekende houding en de coachingsvaardigheden in om elkaars professioneel leren te ondersteunen.

Studiemateriaal

Handboek (Aanbevolen) : Regisseer je klas, Theorie, Struyf E. & Verbeeck G., Pelckmans Pro, 9789463370783
Handboek (Aanbevolen) : Regisseer je klas, Werkboek, Leroy A., Struyf E. & Verbeeck G., Pelckmans Pro, 9789463370318
Handboek (Aanbevolen) : Leren Zichtbaar Maken, Hattie J., Bazalt Educatieve Uitgaven, 9789461182043, 2014
Handboek (Aanbevolen) : Wat echt werkt, 29 strategieën voor het onderwijs, Mitchell D., Uitgeverij Pica, 9789493209510, 2022
Digitaal cursusmateriaal (Vereist) : Beschikbaar via Canvas

Bijkomende info

Voor studenten van campussen Anderlecht, Diest en Leuven worden 24 contacturen ingericht en 156u worden gepresteerd als zelfstudie.
Er wordt verwacht dat studenten alle lessen binnen dit OO bijwonen om zich maximaal op de praktijk te kunnen voorbereiden (professionele attitude).

Leerresultaten

Algemene competenties

Opleidingsspecifieke leerresultaten

1, 2, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 14, 16, 18, 19, 20, 22

Doelen

Pedagogiek en didactiek

De student geeft blijk van een open en leergierige ingesteldheid en een professionele attitude.
De student kan concrete casussen van klassituaties analyseren en interventies voorstellen om een positief en inclusief leefklimaat te creëren.
De student kan op basis van inzichten over klasmanagement interventies uitwerken die een doelgericht leer- en instructieproces garanderen.
De student kan voorwaarden en interventies uitwerken om problematisch gedrag te voorkomen en om ermee om te gaan als het zich stelt.
De student kent de regelgeving over inclusief onderwijs en het zorgcontinuüm en kan maatregelen binnen brede basiszorg op maat uitwerken.
De student heeft inzicht in partnerschapsmodellen voor samenwerking met leerlingen en ouders/verzorgers waarin evenwaardige participatie wordt nagestreefd. Hierbij is aandacht voor het hanteren van een gepast taalregister en wordt de nodige taalondersteuning geboden om de samenwerking te bevorderen.
De student heeft zicht op (de werking van) hulpverlenende organisaties die in samenwerking met de school, leerlingen en ouders kunnen ondersteunen.
De student kan resultaten van onderwijsonderzoek gebruiken om de eigen onderwijspraktijk te versterken en vernieuwen.

Domeinspecifieke STAM

De student geeft blijk van een open en leergierige ingesteldheid en een professionele attitude.
De student kan de plaats van het vakdomein in de schoolvisie(s) opsporen en taxeren en vervolgens gevolgen ervan formuleren voor de vakdidactische praktijk en leeromgeving.
De student kan de horizontale en verticale opbouw van het vakdomein uitleggen en deze relateren aan vakgroepwerking, jaar- en periodeplanning.
De student kan maatschappelijke debatten interpreteren, ter discussie stellen en aanpassen aan de eigen leeromgeving, met bijzondere aandacht voor de Brusselse grootstedelijke context.
De student kan wetenschappelijke kennis en inzichten omtrent een positief en zorgend leefklimaat identificeren en interpreteren en het gebruik ervan binnen het eigen vakdomein uitstippelen.
De student kan binnen het vakdomein uit relevante bronnen leerdoelstellingen, leerinhouden en werkvormen opsporen en destilleren die aanzetten tot inspraak, participatie en samenwerking.
De student kan bij het ontwerpen van lesvoorbereidingen binnen het vakdomein verschillende modellen van evaluatie vergelijken en overwegen.
De student kan bij het ontwerpen van lesvoorbereidingen binnen het vakdomein verschillende modellen van onderzoekend leren vergelijken en overwegen.
De student kan technieken van taalgericht vakonderwijs relateren aan het lesontwerp, hierover rapporteren en waar nodig differentiëren.
De student kan binnen het vakdomein een positieve interactie tussen leerlingen initiëren, verbondenheid en competentiegevoel bedenken en opzetten met het oog op het optimaliseren van het leren van elke leerling.

Reflecterend en onderzoekend handelen

De student geeft blijk van een open en leergierige ingesteldheid en een professionele attitude.
De student kan het eigen functioneren op een (zelf)kritische manier ter discussie stellen, bijsturen en erover rapporteren.
De student kan zich informeren over en discreet omgaan met gegevens over de leerling.
De student kan concrete sterktes en werkpunten formuleren en beargumenteren m.b.t. de eigen reflectie- en coachingsvaardigheden.
De student kan leervragen identificeren in een authentieke onderwijsomgeving en deze delen met collega's.
De student kan een eigen ervaring uit de onderwijspraktijk op een systematische manier analyseren vanuit verschillende perspectieven.
De student kan zijn eigen onderwijspraktijk toetsen aan pedagogisch-didactische en vakdidactische inzichten met betrekking tot het creëren van een positief en inclusief leefklimaat.
De student kan interne krachtbronnen identificeren.
De student kan aan de hand van aangereikte referentiekaders actief zoeken naar oplossingen om zijn/haar onderwijspraktijk te versterken.
De student kan concrete vervolgstappen formuleren om zijn/haar eigen onderwijspraktijk te versterken.
De student kan de gegeven feedback met betrekking tot het leren coachen constructief integreren in de coaching.
De student levert een constructieve bijdrage aan het leerproces van anderen door gevorderde en klimaatbevorderende coachingsvaardigheden toe te passen (betrokken confronteren, uitdagen, inspireren, toelaten en ruimte geven, ontspannen).
De student kan een online discussieforum in goede banen leiden door in bijdragen algemene communicatieregels te respecteren, moderatorvaardigheden toe te passen, orde en overzichtelijkheid te bewaren en een betrokken houding aan te nemen tegenover anderen.

Beoordelingsinformatie

De beoordeling bestaat uit volgende opdrachtcategorieën:
Examen Mondeling bepaalt 70% van het eindcijfer

Examen Praktijk bepaalt 30% van het eindcijfer

Binnen de categorie Examen Mondeling dient men volgende opdrachten af te werken:

Mondeling examen met een wegingsfactor 70 en aldus 70% van het totale eindcijfer.

Toelichting: Mondeling examen open boek met schriftelijke voorbereiding over de leerinhouden uit de leerlijnen vakdidactiek en pedagogiek en didactiek. Studenten analyseren casussen en stellen oplossingen voor vanuit de aangereikte referentiekaders.

Binnen de categorie Examen Praktijk dient men volgende opdrachten af te werken:

Portfolio met een wegingsfactor 30 en aldus 30% van het totale eindcijfer.

Toelichting: De reflectie- en coachingsvaardigheden van de studenten worden beoordeeld op basis van bijdragen in het online discussieforum, bijdragen tijdens de reflectiesessie en op basis van een reflectieopdracht.

Aanvullende info mbt evaluatie

Om te kunnen slagen voor dit opleidingsonderdeel neemt de student deel aan alle onderdelen van de evaluatie. Er kan slechts een eindcijfer worden berekend indien voor elke opdrachtcategorie van de evaluatie een score werd behaald. Niet deelnemen aan één of meerdere opdrachtcategorieën resulteert in de vermelding 'afwezig’ (afw).
Een student kan slechts slagen voor het opleidingsonderdeel als voor elke opdrachtcategorie minstens 7/20 wordt behaald. De toegekende eindscore is dan het cijfer toegekend aan het laagst gescoorde examenonderdeel.

Toegestane onvoldoende

Kijk in het aanvullend OER van je faculteit na of een toegestane onvoldoende mogelijk is voor dit opleidingsonderdeel.

Academische context