Positief en inclusief leefklimaat economie en rechten

6 ECTS credits
180 u studietijd

Aanbieding 4 met studiegidsnummer 4022727ENW voor werkstudenten in het 2e semester met een verdiepend master niveau.

Semester

2e semester

Inschrijving onder examencontract

Niet mogelijk

Beoordelingsvoet

Beoordeling (0 tot 20)

2e zittijd mogelijk

Inschrijvingsvereisten

Je hebt ‘Krachtige Leeromgeving’ gevolgd, alvorens ‘Positief & inclusief leefklimaat’ op te nemen.

Onderwijstaal

Nederlands

Faculteit

Multidisciplinair Instituut Lerarenopleiding

Verantwoordelijke vakgroep

Multidisciplinair Instituut Lerarenopleiding

Onderwijsteam

Ingeborg Plackle
Els Consuegra (titularis)
Maarten Toeback
Wim Keyaerts
Lies Vanerum
Katrien Van Roelen
Tom Kuppens
Els Govaerts
Nathalie Michalek
Laure Rogge

Onderdelen en contacturen

40 contacturen Werkcolleges, practica en oefeningen
140 contacturen Zelfstudie en externe werkvormen

Inhoud

Pedagogiek en didactiek

In deze leerlijn krijgen de studenten inleidende informatie en kaders die ze kunnen inzetten om een positief en inclusief leer- en leefklimaat te creëren in de klas en op school. Twee rollen worden hierbij beklemtoond: de leraar als opvoeder (positief en diversiteitssensitief klasklimaat creëren, aandacht voor inclusie, universeel ontwerp en differentiatie, brede basiszorg en gelijke onderwijskansen, emancipatie en individuele ontplooiing tijdens de adolescentie bevorderen) en de leraar als organisator (preventief en reactief klasmanagement, omgaan met probleemgedrag, gestructureerd en veilig werkklimaat creëren met duidelijke regels, afspraken en procedures). Naast algemene inleidende referentiekaders worden verschillende lessen aangeboden ter introductie op specifieke thema’s, bijvoorbeeld: meertaligheid, genderdiversiteit, polarisering en gewelddadige radicalisering, cultureel responsief onderwijs, ouderparticipatie, pesten, stress, drugpreventie, sustainable development goals, ... Welke thema’s er aan bod komen is afhankelijk van de beschikbaarheden van de experten die als gastsprekers worden uitgenodigd.

Domeinspecifieke STAM

Dit deel legt de focus op de vormgeving van het vakgericht onderwijs door toepassing van de algemene kaders rond differentiatie, groeigericht evalueren en taalgericht economie- en/of rechtenonderwijs. Verder wordt er ook aandacht besteed aan innovatieve thema’s die bijdragen aan een positief en inclusief leer- en leefklimaat voor economie en/of rechten, zoals financiële geletterdheid en juridische competenties, onderzoekscompetenties, het organiseren van excursies en bedrijfsbezoeken, werkplekleren, ondernemingszin en ondernemerschap. Deze thema’s worden zowel bestudeerd vanuit de stand van het vakdidactisch wetenschappelijk onderzoek, als vanuit de praktische implementatie in de klas.  

Reflecterend en onderzoekend handelen

Tijdens een reflectiesessie in kleine groepen analyseren de studenten de volledige complexiteit van de klaspraktijk. De sessies worden gestructureerd volgens het kader van GRROW-coaching. Studenten integreren in hun reflectie aangeboden referentiekaders die bijdragen tot het ontwerpen van een positief en inclusief leefklimaat (leerlijnen Pedagogiek en didactiek en vakdidactiek) en raadplegen zelfstandig wetenschappelijke bronnen om de reflectie te versterken. Studenten dragen tijdens de sessies actief bij tot de reflectie van medestudenten door coachingsvaardigheden toe te passen (bijv. betrokken confronteren, uitdagen en inspireren, toelaten en ruimte geven, ontspannen …). Opdrachten ter voor- en nazorg van de sessies worden opgenomen in het portfolio (bv. leervragen rond beroepspraktijk). Het portfolio is opgebouwd uit vier verschillende thema's: reflectievaardigheden, coachingsvaardigheden, visie en beroepscompetenties. De reflectie aan de hand van deze kaders geeft het persoonlijk ontwikkelingsplan vorm.

Studiemateriaal

Handboek (Aanbevolen) : Regisseer je klas, Theorie, Struyf E. & Verbeeck G., Pelckmans Pro, 9789463370783
Handboek (Aanbevolen) : Regisseer je klas, Werkboek, Leroy A., Struyf E. & Verbeeck G., 2de, Pelckmans Pro, 9789464017021, 2021
Handboek (Aanbevolen) : Leren Zichtbaar Maken, Hattie J., Bazalt Educatieve Uitgaven, 9789461182043, 2014
Handboek (Aanbevolen) : Wat echt werkt, 29 strategieën voor het onderwijs, Mitchell D., Uitgeverij Pica, 9789493209510, 2022
Digitaal cursusmateriaal (Vereist) : Beschikbaar via Canvas
Handboek (Vereist) : Vakdidactiek voor leraren economie, Een praktijkgerichte benadering, Fastré, L., Tulleneers, V. & Vlayen, K., LannooCampus, 9789401477420, 2021
Handboek (Aanbevolen) : Vakdidactiek economie, De Witte, K. & Schelfhout, W., LannooCampus, 9789401428064, 2015
Handboek (Aanbevolen) : Binnenklasdifferentiatie in de praktijk, Ieders leer-kracht realiseren, Struyven, K., Gheyssens, E., Coubergs, C., De Doncker, H. & De Neve, N., acco, 9789463796798, 2019

Bijkomende info

Voor studenten van campussen Anderlecht, Diest en Leuven worden 24 contacturen ingericht en 156u worden gepresteerd als zelfstudie.
Er wordt verwacht dat studenten alle lessen binnen dit OO bijwonen om zich maximaal op de praktijk te kunnen voorbereiden.

Leerresultaten

Algemene competenties

Opleidingsspecifieke leerresultaten

2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 13, 14, 16, 20

Doelen

Pedagogiek en didactiek

De student geeft blijk van een open en leergierige ingesteldheid en een professionele attitude.
De student kan concrete casussen van klassituaties analyseren en interventies voorstellen om een positief en inclusief leefklimaat te creëren.
De student kan op basis van inzichten over klasmanagement interventies uitwerken die een doelgericht leer- en instructieproces garanderen.
De student kan voorwaarden en interventies uitwerken om problematisch gedrag te voorkomen en om ermee om te gaan als het zich stelt.
De student kan inspelen op diversiteit door zowel universeel ontwerp toe te passen als differentiatie naar interesse, leersstatus en leerprofiel.
De student kent het juridisch kader en grondrechten m.b.t. inclusief onderwijs en kan maatregelen binnen brede basiszorg op maat uitwerken.
De student heeft inzicht in partnerschapsmodellen voor samenwerking met leerlingen en ouders/verzorgers waarin evenwaardige participatie wordt nagestreefd. Hierbij is aandacht voor het hanteren van een gepast taalregister en wordt de nodige taalondersteuning geboden om de samenwerking te bevorderen.
De student heeft zicht op (de werking van) hulpverlenende organisaties die in samenwerking met de school, leerlingen en ouders kunnen ondersteunen.
De student kan resultaten van onderwijsonderzoek gebruiken om de eigen onderwijspraktijk te versterken en vernieuwen.

Domeinspecifieke STAM

De student geeft blijk van een open en leergierige ingesteldheid en een professionele attitude.
De student kan initiatieven ontwerpen en evalueren om te werken aan de financiële en/of juridische sleutelcompetentie.  
De student kan strategieën ontwikkelen voor binnenklasdifferentiatie in de lessen economie en/of rechten.
De student kan het eigen vakdidactisch handelen aftoetsen t.a.v. aan het referentiekader voor onderwijskwaliteit (OK) op basis van een doorlichtingsverslag 2.0
De student kan het vakdomein economie en/of rechten situeren in de schoolvisie(s) en kan een schoolvisie vertalen naar de vakdidactische praktijk.  
De student kan actuele maatschappelijke thema’s integreren in de vakdidactische praktijk, met bijzondere aandacht voor de Brusselse grootstedelijke context.  
De student kan wetenschappelijke kennis en inzichten omtrent een positief en zorgend leefklimaat identificeren, interpreteren en integreren in het economie- en/of rechtenonderwijs.  
De student kan werkvormen selecteren die aanzetten tot inspraak en samenwerking.  
De student kan de leerinhouden proces- en productgericht evalueren met het oog op een groeigerichte evaluatie en de bijsturing van het eigen pedagogisch-didactisch handelen.   
De student kan bij het ontwerpen van lesvoorbereidingen binnen het vakdomein de principes van onderzoekend leren integreren.   
De student kan technieken van taalgericht vakonderwijs toepassen binnen de lessen economie en/of rechten.  
De student kan binnen het vakdomein een positieve interactie tussen leerlingen initiëren en verbondenheid en competentiegevoel stimuleren met het oog op het optimaliseren van het leren van elke leerling.    
De student waardeert bij het creëren van een krachtige leeromgeving de buitenwereld, kiest relevante buitenschoolse actoren om leerinhouden tot leven te brengen en kan excursies of bedrijfsbezoeken organiseren.

Leerlijn Reflecterend en onderzoekend handelen

De student geeft blijk van een open en leergierige ingesteldheid en een professionele attitude.
De student kan het eigen functioneren op een (zelf)kritische manier ter discussie stellen, bijsturen en erover rapporteren.
De student kan zich informeren over en discreet omgaan met gegevens over de leerling.
De student kan concrete sterktes en werkpunten formuleren en beargumenteren m.b.t. de eigen reflectie- en coachingsvaardigheden.
De student kan leervragen identificeren in een authentieke onderwijsomgeving en deze delen met collega's.
De student kan een eigen ervaring uit de onderwijspraktijk op een systematische manier analyseren vanuit verschillende perspectieven.
De student kan zijn eigen onderwijspraktijk toetsen aan pedagogisch-didactische en vakdidactische inzichten met betrekking tot het creëren van een positief en inclusief leefklimaat.
De student kan interne krachtbronnen identificeren.
De student kan aan de hand van aangereikte referentiekaders actief zoeken naar oplossingen om zijn/haar onderwijspraktijk te versterken.
De student kan concrete vervolgstappen formuleren om zijn/haar eigen onderwijspraktijk te versterken.
De student kan de gegeven feedback met betrekking tot het leren coachen constructief integreren in de coaching.
De student levert een constructieve bijdrage aan het leerproces van anderen door gevorderde en klimaatbevorderende coachingsvaardigheden toe te passen (betrokken confronteren, uitdagen, inspireren, toelaten en ruimte geven, ontspannen).

Beoordelingsinformatie

De beoordeling bestaat uit volgende opdrachtcategorieën:
Examen Mondeling bepaalt 100% van het eindcijfer

Binnen de categorie Examen Mondeling dient men volgende opdrachten af te werken:

Mondeling examen met een wegingsfactor 100 en aldus 100% van het totale eindcijfer.

Toelichting: Mondeling examen open boek met schriftelijke voorbereiding over de leerinhouden uit de leerlijnen vakdidactiek en pedagogiek en didactiek. Studenten analyseren casussen en stellen oplossingen voor vanuit de aangereikte referentiekaders.

Aanvullende info mbt evaluatie

Om te kunnen slagen voor dit opleidingsonderdeel neemt de student deel aan alle onderdelen van de evaluatie. Actieve deelname aan de sessies Reflecterend en Onderzoekend Handelen (ROH) waarin reflectie- en coachingsvaardigheden worden geoefend, is verplicht. Voor ROH wordt een pass/fail evaluatie toegepast. Er kan slechts een eindcijfer worden berekend indien voor elke opdrachtcategorie van de evaluatie een score werd behaald. Niet deelnemen aan één of meerdere opdrachtscategorieën resulteert in de vermelding 'afwezig' (Afw).

Toegestane onvoldoende

Kijk in het aanvullend OER van je faculteit na of een toegestane onvoldoende mogelijk is voor dit opleidingsonderdeel.

Academische context