10 ECTS credits
300 u studietijd

Aanbieding 1 met studiegidsnummer 6021989FNR voor alle studenten in het 1e en 2e semester met een gespecialiseerd master niveau.

Semester
1e en 2e semester
Inschrijving onder examencontract
Niet mogelijk
Beoordelingsvoet
2e zittijd mogelijk
Ja
Onderwijstaal
Nederlands
Onder samenwerkingsakkoord
Onder interuniversitair akkoord mbt. opleiding
Faculteit
Faculteit Geneeskunde en Farmacie
Verantwoordelijke vakgroep
Observerende klinische wetenschappen
Onderwijsteam
Nathalie Vanderbruggen (titularis)
Onderdelen en contacturen
30 contacturen Werkcolleges, practica en oefeningen
270 contacturen Zelfstudie en externe werkvormen
Inhoud

Om zich voor te bereiden op de reële en complexe praktijk is het cruciaal dat de ASO binnen niveau expert zijn/haar medische technische en non-technische vaardigheden omtrent alle deelaspecten van het specialisme traint in een veilige leeromgeving met feedback van een ervaren opleider.

Dit vaardighedenonderwijs richt zich op het beheersen van de kern- en optionele vaardigheden met bijhorende basistechnieken ter voorbereiding op het opleidingsonderdeel “Probleemoplossend vermogen in de psychiatrie, deel 1” waar de vervolmaking van deze vaardigheden in de complexe, reële praktijk voorop staat.

 

De ASO krijgt de kans om tijdens zijn opleiding een breed aantal domeinen binnen het specialisme te beoefenen. De ASO verwerft tijdens deze stages specifieke kennis en vaardigheden en past deze toe in de praktijk.

 

EINDCOMPETENTIES BASISOPLEIDING:

Bij voorkeur loopt de basisopleiding tot volwassenenpsychiater parallel met die tot kinder- en jeugdpsychiater zodat flexibele overstap tussen beide mogelijk blijft.  De basisopleiding voorziet opleiding volgens de Canmed-rollen van medicus-wetenschapper-communicator-manager binnen het kader van de algemene psychiatrie: dwz het betreft patiënten die lijden of disfunctioneren door een verstoring in hun cognitieve, affectieve en conatieve functies.  Vanuit een medisch referentiekader zal de psychiater trachten met behulp van zowel de therapeutische relatie als specifieke technieken deze verstoring op te heffen of de gevolgen ervan te verzachten.

Elke competentie vereist een geïntegreerde aanwezigheid van kennis, vaardigheden, attitude en persoonskenmerken.

 

MEDICUS

  • Grondige kennis van semiologie, epidemiologie en primaire behandelstappen van de diverse psychiatrische ziektebeelden, zoals hieronder meer in detail opgelijst.
  • Bekwaming in de basisaspecten van de diverse behandelingsmodaliteiten, met name psychotherapie, farmacotherapie en neuromodulatie en in de integratie ervan
  • Kennis van de diverse behandelsettings in het huidige GGZ-landschap
  • Inzicht in leeftijdsspecifieke aspecten (transitiefase, volwassenen, ouderen) van bovenvermelde topics
  •  Klinische ervaring met de verschillende leeftijdsgroepen
  • Het zelfstandig aanpakken, diagnosticeren en behandelen van de meest frequente  psychiatrische ziektebeelden/aandoeningen en situaties in de klinische praktijk.
  • Zorgen voor en aandacht besteden aan de continuïteit in patiëntenzorg.
  • Zelfstandig opstellen en opvolgen van een behandelplan
  • Alle gangbare somatische, psychosociale en psychotherapeutische interventies faseren, combineren en integreren. Kennis van de principes en gebruiken van de medische informatica voor het leveren van optimale patiëntenzorg en voor het actueel en op peil houden van de eigen deskundigheid.
  • De inhoudelijke kennis betreft:
  1. Psychiatrische ziekteleer

Grondige kennis van concept psychopathologie, het psychiatrisch onderzoek, psychodiagnostiek en classificatie, epidemiologie, symptoomclusters zoals suïcidaal gedrag, automutilatie, apathie, …

 

  1. Psychiatrische ziektebeelden
    1. Neurocognitieve stoornissen: delirium & dementie
    2. Psychotische stoornissen
    3. Uni- en bipolaire Stemmingsstoornissen
    4. Angst- en dwangstoornissen, incl. de obsessief-compulsieve stoornis
    5. Stress- en aanpassingsstoornissen
    6. Stoornissen met vooral lichamelijke symptomen: somatoforme en dissociatieve stoornissen, eetstoornissen bij jongeren en volwassenen (selectieve eetstoornis, anorexia nervosa, boulemia nervosa), seksuele dysfuncties, slaapstoornissen, nagebootste stoornissen, encopresis-enuresis
    7. Conatieve stoornissen: stoornissen in gebruik van middelen, drangstoornissen, suïcidaal gedrag
    8. Specifieke stoornissen uit de K& J-psychiatrie: ontwikkelingsstoornissen, gedragsstoornissen, stoornissen van hechting en ouder-kind relatie, ontwikkelingsstoornissen
    9. Ontwikkelingsstoornissen bij volwassenen: ADHD, autisme spectrumstoornissen, tic-stoornissen
    10. Persoonlijkheidsstoornissen bij jongeren en volwassenen

 

  1. Verschillende behandelmethodes
    1. Basiskennis en -  vaardigheden van farmacotherapeutische interventies
    2. Basiskennis en -vaardigheden van de verschillende neuromodulatie technieken
    3. Basiskennis en -vaardigheden van de psychotherapie

 

  1. Speciële psychiatrie

Kennis van en bekwaming in de spoedeisende psychiatrie

 

  1. Behandelsettings/organisatie geestelijke gezondheidszorg in België:

Kennis van de verschillende zorglijnen en behandelsettings, en meer specifiek: onderscheid eerste-tweede-derde lijn, ambulante versus residentiële zorg (poliklinische activiteiten, dagbehandeling, mobiele teams, PAAZ, PZ), en inzicht in de huidige herorganisatie van het GGZ-landschap.

 

  1. Maatschappelijke aspecten:

Kennis van de geschiedenis van de psychiatrie en de invloed van de maatschappelijke context op de geestelijke gezondheid en op de gezondheidszorg.

 

 

WETENSCHAPPER

 

Neurowetenschappelijke basiskennis:

  • Basiskennis van de neurobiologische aspecten van psychiatrische aandoeningen
  • Basiskennis van de neurobiologische onderbouw van farmacotherapeutische en andere biologische interventies bij psychiatrische aandoeningen
  • Basiskennis van de neurobiologische aspecten van psychotherapeutische interventies bij psychiatrische aandoeningen

                De ASO in de volwassenenpsychiatrie

  • Implementeert evidence-based medicine in de klinische praktijk
  • Is in staat tot een kritische evaluatie van psychiatrisch en psychotherapeutisch wetenschappelijke literatuur vanuit evidence-based perspectief
    • De ASO kent de verschillende vormen van evidentie en kent de hierarchie van de wetenschappelijke evidentie
    • De ASO kent in basis de verschillende onderzoeksmethodologieen, en kan de waarde van een onderzoeksopzet beoordelen
    • De ASO kan de statistiek en de resultatensectie van een wetenschappelijk artikel beoordelen
    • De ASO kan beoordelen of de discussie van een wetenschappelijk artikel en het abstract ervan in lijn zijn met de gevonden resultaten
  • Leert vaardigheden voor het schrijven van een wetenschappelijk artikel en het geven van een wetenschappelijke presentatie
  • Participeert aan klinisch wetenschappelijk onderzoek
  • Vergaart inzicht in het opzetten en uitvoeren van klinische wetenschappelijke studies

 

MANAGER

De ASO in de volwassenenpsychiatrie verwerft de nodige managmentsvaardigheden met als doel

  • een optimaal tijdsmanagement m.b.t. tot patiëntenzorg
  • actieve participatie aan een multidisciplinair team
  • passieve participatie aan beleidsvoering binnen team, ziekenhuis of andere organisatie

 

 

 

 

COMMUNICATOR

 

De ASO in de K&J- en volwassenenpsychiatrie beschikt over de nodige communicatieve vaardigheden, waarbij humane, ethische en maatschappelijke aspecten een belangrijke rol spelen en dit binnen de relevante wettelijke regelgeving. De ASO bekwaamt zich in communicatie aangaande patiëntenzorg naar de patiënt zelf, de familie en naasten, collega-hulpverleners van eigen en andere disciplines.

 

Concreet bekwaamt de ASO zich in:

 

  • Communicatie met de patiënt en diens naasten, met toepassing van psychotherapeutische vaardigheden
    • Concreet: Leren omgaan met de patiënt: contact maken met patiënt, psychiatrisch onderzoek kunnen toepassen, behandelvoorstellen bespreekbaar maken, motivationele gespreksvoering, geven van psychoeducatie aan patiënten en familieleden, …
  • Communicatie binnen een multidisciplinaire omgeving (briefing, vergaderingen,)
    • Concreet: de patiënten beknopt en met kennis van zaken voorstellen binnen een team bij de bespreking van diagnose en behandeling, een adequaat voorstel voor de aanpak en de behandeling kunnen geven en in detail kunnen beschrijven en beargumenteren. 
  • Communicatie met andere collega’s en hulpverleners: telefonisch overleg, briefwisseling, zelfstandig opstellen van medisch-psychiatrische verslagen
    • Concreet: Kunnen overleggen en informatie uitwisselen met  andere gezondheidswerkers

 

 

 

Studiemateriaal
Digitaal cursusmateriaal (Vereist) : Wetenschappelijke literatuur
Handboek (Aanbevolen) : DSM-5, Handboek voor classificatie van psychische stoornissen, 5de, Boom Uitgevers Amsterdam, American Psychiatric Assciation, 9789024447503, 2022
Handboek (Aanbevolen) : Handboek Psychofarmacotherapie, Michel Dierick, Stephan Claes, André De Nayer, Paul Cosyns, Eric Constant, Daniel Souery, Academia Press, 9789038218588, 2012
Handboek (Aanbevolen) : New Oxford Textbook of Psychiatry, Michael G Gelder, Nancy C Andreasen, Juan J López-Ibor Jr, John R Geddes, 3de, Oxford University Press, 9780198713005, 2020
Digitaal cursusmateriaal (Vereist) : Slides van presentaties
Handboek (Aanbevolen) : Leerboek Psychiatrie, Hengeveld m.w., van Balkom, A.J.L.M.,van Heeringen, C., Sabbe, B.G.C., 3de, De Tijdstroom, Utrecht, 9789058982780, 2016
Handboek (Aanbevolen) : Maudsley Prescribing Guidelines in Psychiatry, David Taylor, Thomas Barnes, Allan Young,, 14de, Wiley, 9781119772224, 2021
Digitaal cursusmateriaal (Aanbevolen) : Seminaries + interuniversele opleiding + websites, Uptodate.com
Bijkomende info

WERKVORMEN 

  • Begeleide zelfstudie en zelfstandig werk
  • Hoorcolleges en workshops
  • Supervisie
  • Bedside teaching 
  • Micro-teaching
  • Psychotherapie opleiding met alle modaliteiten van de opleiding (hoorcolleges, groepswerk, supervisie, leertherapie, ...)
  • Consultatie/ liaison/ urgentiedienst met supervisie (4u per week, 180u in totaal) 
  • Multidisciplinaire teamvergaderingen (1x per week, ongeveer 45 per jaar) 
  • Gevalsbesprekingen 

 

Leerresultaten

Vaardigheden

OLR 3: Heeft het probleemoplossend vermogen verder ontwikkeld en past dit toe in de praktijk (M, W)

Beoordelingsinformatie

De beoordeling bestaat uit volgende opdrachtcategorieën:
Examen Andere bepaalt 100% van het eindcijfer

Binnen de categorie Examen Andere dient men volgende opdrachten af te werken:

  • Portfolio met een wegingsfactor 100 en aldus 100% van het totale eindcijfer.

    Toelichting: portfolio met functioneringsgesprekken en evaluatiegesprek aan het einde van het niveau expert (100%)

Aanvullende info mbt evaluatie

Voor de beoordeling wordt gebruik gemaakt van de stagebeoordeling (functionerings- en evaluatiegesprekken) en van de minstens 30 uren  gevolgde vaardigheidstraining tijdens het niveau expert waarvan de verslagen worden gedocumenteerd in het portfolio en/ of via KKB, KCB, DOPS, …
De beoordelingsschaal van dit opleidingsonderdeel is een "pass/fail".

 

Toegestane onvoldoende
Kijk in het aanvullend OER van je faculteit na of een toegestane onvoldoende mogelijk is voor dit opleidingsonderdeel.

Academische context

Deze aanbieding maakt deel uit van de volgende studieplannen:
Master in de specialistische geneeskunde: psychiatrie, meer bepaald in de volwassenpsychiatrie