6 ECTS credits
180 u studietijd

Aanbieding 2 met studiegidsnummer 1021682AEW voor werkstudenten in het 2e semester met een inleidend bachelor niveau.

Semester
2e semester
Inschrijving onder examencontract
Mogelijk
Beoordelingsvoet
Beoordeling (0 tot 20)
2e zittijd mogelijk
Ja
Inschrijvingsvereisten
Dit opleidingsonderdeel is enkel toegankelijk voor werkstudenten.
Onderwijstaal
Nederlands
Faculteit
Faculteit Recht en Criminologie
Verantwoordelijke vakgroep
Metajuridica
Onderwijsteam
Jean-Marc Piret (titularis)
Onderdelen en contacturen
26 contacturen Hoorcollege
90 contacturen Zelfstudie en externe werkvormen
Inhoud

De cursus geeft enerzijds een historisch overzicht van de belangrijkste rechtsfilosofische theorieën sinds het ontstaan van het Christendom tot heden, en behandelt anderzijds een aantal systematische vraagstukken en controverses uit de rechtsfilosofie. Daarbij lopen een viertal (onderling nauw samenhangende) rode draden doorheen de hele collegecyclus. De eerste betreft de verhouding van recht, moraal en godsdienst en de verschillende filosofische opvattingen die over die verhouding ontwikkeld werden. De tweede rode draad betreft de legitimatie van de staatsmacht en de verschillende modellen en ontwerpen die dienaangaande in de geschiedenis van de politieke filosofie ontwikkeld werden. De derde rode draad betreft de historische reconstructie van het moderne recht als een relatief autonoom en functioneel gedifferentieerd maatschappelijk deelsysteem waarin normen primair procedureel gelegitimeerd worden en niet meer berusten op een universele materieel-inhoudelijke consensus over het goede leven. De vierde rode draad stelt de vraag naar de normatieve grondslagen van de democratische rechtsstaat en de binding van machtsuitoefening aan recht. In het licht van deze vier achtergrondthema’s worden in de cursus de volgende concrete onderwerpen en theorieën aan de orde gesteld: het christelijke denken over recht en staat; het middeleeuwse en moderne natuurrecht en constitutionalisme; oorsprong en betekenis van de scheiding van kerk en staat; oorsprong en betekenis van het soevereiniteitsdenken; het sociale contractsdenken; veiligheid en de monopolisering van de legitieme fysieke gewelduitoefening; ontstaan, betekenis en filosofische fundering van grondrechten; het liberale schadebeginsel; burgerlijke ongehoorzaamheid; het denken van Montesquieu; de filosofische fundering van het recht tot straffen; het mensbeeld achter het moderne strafrecht;  utilitarisme versus retributivisme in de strafrechtstheorie. Tenslotte wordt aandacht besteed aan de criminalisering van het geweten: heksen en kettervervolgingen in de middeleeuwen en de vroegmoderne tijd en vrijheid en determinisme in de strafrechtsfilosofie.

Studiemateriaal
Digitaal cursusmateriaal (Vereist) : Inleiding tot rechtsfilosofie, Een reader met teksten en documenten, Canvas
Bijkomende info

A. Een reader met teksten en documenten die via Canvas verspreid worden.

B. De collegedictaten (die de studenten tijdens de les zelf dienen te maken).

Leerresultaten

Algemene competenties

  • Afgestudeerden hebben een reflexieve attitude tegenover juridische en criminologische vraagstukken.
  • Afgestudeerden hebben kennis van de ideeënhistorische achtergronden van onze hedendaagse opvattingen over de relatie tussen recht, religie en politiek.
  • Afgestudeerden hebben inzicht in de filosofische vooronderstellingen van zowel hedendaagse als historische strafrechtelijke praktijken.
  • Afgestudeerden hebben kennis van de ideeënhistorische achtergronden van het moderne constitutionalisme en van de hedendaagse grondrechten.
  • Afgestudeerden hebben inzicht in de grondslagentheoretische fundamenten van de democratische rechtsstaat.
  • Afgestudeerden zijn in staat om juridische en criminologische problemen, begrippen en leerstukken op hun niet geëxpliciteerde filosofische en ethische vooronderstellingen te bevragen.

Beoordelingsinformatie

De beoordeling bestaat uit volgende opdrachtcategorieën:
Examen Schriftelijk bepaalt 100% van het eindcijfer

Binnen de categorie Examen Schriftelijk dient men volgende opdrachten af te werken:

  • Examen schriftelijk met een wegingsfactor 1 en aldus 100% van het totale eindcijfer.

Aanvullende info mbt evaluatie

Geen

Toegestane onvoldoende
Kijk in het aanvullend OER van je faculteit na of een toegestane onvoldoende mogelijk is voor dit opleidingsonderdeel.

Academische context

Deze aanbieding maakt deel uit van de volgende studieplannen:
Bachelor in de rechten: Standaard traject