5 ECTS credits
128 u studietijd

Aanbieding 1 met studiegidsnummer 1021449ANR voor alle studenten in het 2e semester met een inleidend bachelor niveau.

Semester
2e semester
Inschrijving onder examencontract
Niet mogelijk
Beoordelingsvoet
Beoordeling (0 tot 20)
2e zittijd mogelijk
Ja
Inschrijvingsvereisten
Om een inschrijving te kunnen nemen voor 'Organische chemie-theorie en practicum' moet men ingeschreven of geslaagd zijn voor 'Algemene en anorganische chemie', 'Algemene en anorganische chemie practicum' en 'Gevorderde chemie'.
Onderwijstaal
Nederlands
Faculteit
Faculteit Geneeskunde en Farmacie
Verantwoordelijke vakgroep
Basis (bio-) medische wetenschappen
Onderwijsteam
Anna Boyen
Hendrika Jaspers (titularis)
Kenno Vanommeslaeghe
Linus Donvil
Jeremy De Plecker
Jordy Peeters
Julie Vandewalle
Onderdelen en contacturen
24 contacturen Hoorcollege
28 contacturen Werkcolleges, practica en oefeningen
Inhoud

Situering

Het curriculum 1e Ba Farmaceutische Wetenschappen (FW) bevat 4 basischemie-studiedelen:

  • Algemene en Anorganische Chemie (1e semester)
  • Algemene en Anorganische Chemie - Practicum (1e semester)
  • Organische Chemie - Theorie en Practicum (2e semester)
  • Gevorderde Chemie (2e semester)

Het overkoepelende doel van deze 4 studiedelen is de chemische achtergrond, analytische vaardigheden en wetenschappelijke attitude aan te leren om (1) voorbereid te zijn op het verdere curriculum FW en (2) succesvol te kunnen functioneren in de diverse beroepen en onderzoekslijnen waar de opleiding FW uitzicht op geeft. Daarom ligt de prioriteit meer op het ontwikkelen van een diep intuïtief begrip van een aantal kernconcepten in de chemie dan op een breedvoerige uiteenzetting van alle mogelijke toepassingen. Waar mogelijk worden toepassingen die van groot farmaceutisch belang zijn aangehaald als illustratie.

Organische Chemie - Theorie en Practicum

In dit studiedeel wordt er gefocust op de zeer rijke chemie van de koolstofverbindingen. Deze spelen later in het curriculum een centrale rol in de farmaceutische chemie en biochemie. Om de brug naar deze disciplines te leggen wordt een select aantal structuren en reacties van farmaceutische moleculen en van basisbouwstenen van het leven (DNA, vetzuren,...) kort aangehaald als voorbeelden.

Aan de hand van chemische vraagstukken waarin de concepten uit het hoorcollege worden toegepast wordt in werkcolleges het probleemoplossend denken gestimuleerd. De practica hebben naast het illustreren van theoretische concepten ook een eigen doel: de student maakt kennis met een aantal basistechnieken voor kwalitatieve analyse, synthese en zuivering en vooral leert zij/hij hoe om te gaan met labomateriaal en organische stoffen in de context van veiligheid, nauwkeurigheid en rendabiliteit. Aan de hand van opdrachten moeten de studenten over de leerstof discussiëren met de bedoeling om een dieper inzicht in de materie te verwerven.

De canvascursus biedt een volledig overzicht van de inhoud van de hoorcolleges, de werkcolleges en het practicum.

 

Studiemateriaal
Cursustekst (Vereist) : Organische Chemie voor de Gezondheidswetenschappen, A. Boyen, H. Jaspers, VUB, 2220170002576
Praktisch cursusmateriaal (Vereist) : Labojas XL, VUB, 2220170002583
Praktisch cursusmateriaal (Vereist) : Pipetpeer, VUB, 2220170005935
Praktisch cursusmateriaal (Vereist) : Veiligheidsbril Overzetmodel duikbril, VUB, 2220170005928
Praktisch cursusmateriaal (Aanbevolen) : Bouwdoosje voor de constructie van molecuulmodellen, Product: Z119660: cochranes molecular models, VUB en Medische BIB (ter beschikking voor plaatselijk gebruik), 9781090173843
Handboek (Aanbevolen) : Organic Chemistry, J. McMurry, 9de, Medische BIB, 9781305671218, 2016
Praktisch cursusmateriaal (Vereist) : Veiligheidsbril Standaard Budapest, VUB, 2220170005911
Praktisch cursusmateriaal (Vereist) : Labojas XS, VUB, 2220170002620
Praktisch cursusmateriaal (Vereist) : Labojas S, VUB, 2220170002613
Praktisch cursusmateriaal (Vereist) : Labojas M, VUB, 2220170002606
Praktisch cursusmateriaal (Vereist) : Labojas L, VUB, 2220170002590
Bijkomende info

Het collegedictaat is volledig en omvat ook de relevante tabellen en representatieve oefeningenreeksen waaruit de opgaven voor de werkcolleges gekozen worden (opgaven, numerieke eindresultaten, detailoplossingen, voor selecte oefeningen ook aanwijzingen voor het oplossen).

Exemplaren van de aanbevolen werken zijn voorhanden voor gebruik en ontlening in de Medische Bibliotheek. Bouwdoosjes voor de opbouw van molecuulmodellen (voor de studie van moleculaire geometrie, stereochemie,...) zijn voorhanden in de Medische Bibliotheek voor lokaal gebruik.

De studenten dienen vanaf het eerste practicum een eigen labojas, een labobril en een pipetpeer mee te brengen.

Leerresultaten

Algemene competenties

  • De student heeft een diep intuïtief begrip van kernconcepten in de chemie (hieronder verder gespecificeerd).
  • De student benadert gegeven "feitelijkheden" en wetenschappelijke resultaten met een kritische geest.
  • De student ziet in hoe dezelfde wetmatigheden die het gedrag van de niet-levende materie beheersen ook aan de grondslag liggen van de structuren en processen in levende organismen.
  • De student kan stoffen probleemloos benoemen en hun formule neerschrijven. Zij of hij kan reactievergelijkingen opstellen en aan de hand daarvan stoichiometrische berekeningen maken.
  • De student is vertrouwd met de theorie van Lewis en met skeletstructuren. Hij of zij verstaat het concept "resonantie" kan waar toepasbaar canonieken schrijven en hun belang kwalitatief inschatten.
  • De student begrijpt de factoren die bepalen welke conformaties een molecule kan aanemen en hoe gunstig deze conformaties energetisch zijn.
  • De student kan de chemische en fysische eigenschappen van organische stoffen verklaren aan de hand van niet-covalente interacties en het elektronenzuigend karater van functionele groepen.
  • De student verstaat de afweging tussen thermodynamische en kinetische argumenten die maakt of een reactie volledig, gedeeltelijk of niet zal plaatsvinden binnen een relevant tijdsbestek.
  • De student begrijpt de basis van de reactiviteit van de verschillende productenklassen en kan deze verklaren aan de hand van reactiemechanismen.
  • De student kan de eindproducten van reacties en eventuele nevenreacties voorspellen en kan reactietypes herkennen.
  • De student heeft inzicht verworven in de noodzakelijke controle van reactievoorwaarden en zuiveringsmethodes.
  • De student kan de stereo-isomeren van producten en hun onderlinge relaties aangeven.
  • De student heeft een aantal experimentele vaardigheden verworven, zoals het gebruik van scheitrechters, Büchnerfilters, reflux- en distillatieapparatuur.
  • De student kan experimentele voorwaarden neerschrijven voor problemen analoog aan deze behandeld in het labo.
  • De student heeft een correcte laboattitude qua uitvoering, groeps- en individueel werk en veiligheid in het organisch labo.
  • De student kan experimentele resultaten verwerken en voorstellen onder de vorm van een schriftelijk wetenschappelijk verslag.
  • De student begrijpt de praktische aspecten van kwalitatieve analyses in de organische chemie.

Beoordelingsinformatie

De beoordeling bestaat uit volgende opdrachtcategorieën:
Examen Schriftelijk bepaalt 85% van het eindcijfer

WPO Labowerk bepaalt 15% van het eindcijfer

Binnen de categorie Examen Schriftelijk dient men volgende opdrachten af te werken:

  • Examen schriftelijk met een wegingsfactor 70 en aldus 70% van het totale eindcijfer.
  • Examen schriftelijk labo met een wegingsfactor 15 en aldus 15% van het totale eindcijfer.

Binnen de categorie WPO Labowerk dient men volgende opdrachten af te werken:

  • WPO labo: dagelijks werk met een wegingsfactor 15 en aldus 15% van het totale eindcijfer.

Aanvullende info mbt evaluatie
  • Deelcijfers eerste examenzittijd:
    • Het dagelijks werk in de practica wordt tijdens het semester beoordeeld op basis van voorbereiding, labo-attitude, groepswerk, uitvoering, taak en verslag. Aanwezigheid in de practia is verplict. Niet-gewettigde afwezigheden verlagen dit cijfer in proportie met het aantal gemiste labo's. Een student die slechts de helft of minder van de labo's effectief heeft uitgevoerd (ongeacht of de afwezigheden gewettigd waren of niet), is uitgesloten van het examen, en dus niet geslaagd.
    • In de examenperiode vindt er een schriftelijk examen plaats over enerzijds de theorie/oefeningen en anderzijds de practica. Dit schriftelijk examen bestaat grotendeels uit open vragen (kennis, inzicht en vraagstukken). Een beperkt aantal multiple choice vragen (zonder giscorrectie) kan worden voorzien, volgens dezelfde principes.
  • Het eindcijfer is het gewogen gemiddelde van het schriftelijk examen van de theorie en oefeningen (70%), het schriftelijk examen van de de practica (15%) en het dagelijks werk in de practica (15%). Indien een deelcijfer minder dan 8/20 bedraagt, kan het eindcijfer niet hoger liggen dan 8/20.
  • Een overdracht van deelpunten naar de tweede zittijd wordt voor de schriftelijke examendelen toegekend bij een score ≥ 9,5/20; het deelcijfer voor dagelijks werk wordt hoedanook overgedragen naar de tweede zittijd.
  • Een overdracht van deelpunten naar volgend academiejaar wordt voor de schriftelijke examendelen automatisch toegekend bij een score ≥ 9,5/20, en voor het dagelijks werk bij een score ≥ 12,00/20. In dit laatste geval wordt de student vrijgesteld van uitvoering van de practica.
Toegestane onvoldoende
Kijk in het aanvullend OER van je faculteit na of een toegestane onvoldoende mogelijk is voor dit opleidingsonderdeel.

Academische context

Deze aanbieding maakt deel uit van de volgende studieplannen:
Bachelor in de farmaceutische wetenschappen: Standaard traject
Bachelor in de farmaceutische wetenschappen: Startplan