15 ECTS credits
410 u studietijd

Aanbieding 1 met studiegidsnummer 6014594FNR voor alle studenten in het 1e en 2e semester met een gespecialiseerd master niveau.

Semester
1e en 2e semester
Inschrijving onder examencontract
Niet mogelijk
Beoordelingsvoet
2e zittijd mogelijk
Ja
Inschrijvingsvereisten
Alvorens men kan inschrijven voor de vakken van het laatste jaar, dient men opgenomen te zijn in de groep 'afstudeerfase'. Dit kan door een aanvraag in te dienen via secretariaat@gf.vub.ac.be
Onderwijstaal
Nederlands
Faculteit
Faculteit Geneeskunde en Farmacie
Verantwoordelijke vakgroep
Ondersteunende klinische wetenschappen
Onderwijsteam
Tony Lahoutte (titularis)
Onderdelen en contacturen
20 contacturen Hoorcollege
100 contacturen Werkcolleges, practica en oefeningen
150 contacturen Zelfstudie en externe werkvormen
Inhoud
1. Inhoud OLA “Gevalsbespreking” (3 SP):
Tijdens deze sessies worden de praktijkgevallen voorgesteld en in teamverband, eventueel interdisciplinair, besproken. Er zal aandacht worden besteed aan urgenties en diagnostische problemen. De onderwerpen die aan bod zullen komen zijn deze vanuit de stages en hebben betrekking op de eindtermen zoals gedefinieerd onder ‘medicus’ niveau 3. Tevens dient de ASO te functioneren met toenemende zelfstandigheid en complexiteit gestoeld op wetenschappelijke basis.


2. Inhoud OLA “Patiëntenzorg en medisch-technische vaardigheden” (12 SP):
De ASO krijgt de kans om tijdens zijn opleiding een breed aantal domeinen binnen het specialisme te beoefenen. De ASO verwerft tijdens deze stages specifieke kennis en vaardigheden met toenemende complexiteit en past deze toe in de praktijk met toenemende zelfstandigheid.

1. ALGEMEEN

Richtlijnen: Aanbevelingen Nucleaire Geneeskunde van de Belgische Vereniging voor Nucleaire Geneeskunde, richtlijnen EANM en SNM voor het toepassen van nucleaire geneeskundige technieken.
Regelgeving: Toepassing straling in de Nucleaire Geneeskunde, voorwaarden voor het gebruik van open bronnen, voorwaarden voor het toepassen van open bronnen  bij kinderen, zwangerschap en lactatie, normen voor ontslag uit isolatie en leefregels m.b.t. contacten met  de omgeving.
Straling: Biologische effecten van elektromagnetische straling en deeltjesstraling.
Kader: Er dient opgemerkt te worden dat zowel de theoretische kennis als de praktische vaardigheden aan bod komen bij de studie van de verschillende stelsels.

Onderstaande opsommingen zijn niet limitatief.
2. DIAGNOSTIEK

a. Hoofd en zenuwstelsel
Leerdoel: Het verwerven van kennis en vaardigheden betreffende de klinische relevantie van nucleair geneeskundige onderzoeken, inclusief radiopharmaca, die van toepassing zijn bij de op puntstelling van aandoeningen van het  hoofd en zenuwstelsel.
Ziektebeelden: Parkinsonisme, dementie, epilepsie, hersentumoren, epifora, bewegingsstoornissen, hersenischemie.
Radiofarmaca: 99mTc-HMPAO, 99mTc-ECD, 123I-FP-CIT, 123I-IBZM, 99mTc-pertechnetaat,  18F-FDG, 201Tl-chloride etc. 
Beeldvormende diagnostiek: SPECT hersenen, PET hersenen, traanwegscintigrafie, diamox test, vasculaire reserve.

b. Endocrinologie
Leerdoel: Het verwerven van kennis en vaardigheden betreffende de klinische relevantie van nucleair geneeskundige onderzoeken, inclusief radiopharmaca, die van toepassing zijn bij de op puntstelling van aandoeningen van endocrinologische ziekten.
Ziektebeelden: Benigne schildklieraandoeningen, congenitale schildklieraandoeningen, schildkliercarcinoom, benigne bijschildklieraandoeningen incl. ectopie, MEN-syndroom, Pheocromocytoom, carcinoid, bijnierschorsaandoeningen.
Radiofarmaca: 123/131I-NaI, 123/131I-MIBG, 99mTc-MIBI-tetrofosmin, 111In-octreotide, 99mTc-pertechnetaat, 18F-FDG. 
Andere farmaca: rec-TSH
Beeldvormende diagnostiek: planaire scintigrafie + uptake bepaling schildklier, perchloraat discharge test, dual isotope subtractie scintigrafie bijschildklier, bijschildklierscintigrafie, bijnierschorsscintigrafie, planaire scintigrafie en SPECT met 123/131I-NaI,  123/131I-MIBG, 99mTc-MIBI/tetrofosmin, 111In-octreotide, en PET bij middel van 18F-FDG.

c. Tumordetectie
Leerdoel: Het verwerven van kennis en vaardigheden betreffende de klinische relevantie van nucleair geneeskundige onderzoeken, inclusief radiopharmaca, die van toepassing zijn bij de op puntstelling van tumorale pathologiëen.
Ziektebeelden: Alle tumorale pathologiëen met notie van hun spreidingspatroon, staging, prognose en therapie evaluatie.
Radiofarmaca: Tumorzoekende radiopharmaca.
Beeldvormende diagnostiek: planaire scintigrafie inclusief kwantificatie, SPECT en PET met tumorzoekende radiopharmaca.

d. Lymfesysteem
Leerdoel: Het verwerven van kennis en vaardigheden betreffende de klinische relevantie van nucleair geneeskundige onderzoeken, inclusief radiopharmaca, die van toepassing zijn bij de op puntstelling van aandoeningen van het lymfesysteem.
Ziektebeelden: Lymfoedeem, lymfekliermetastasering
Radiofarmaca: 99mTc-colloiden. 
Beeldvormende diagnostiek: lymfescintigrafie, dynamisch en statisch, sentinel node scintigrafie (inclusief de verschillende injectietechnieken)

e. Ontsteking en infectie
Leerdoel: Het verwerven van kennis en vaardigheden betreffende de klinische relevantie van nucleair geneeskundige onderzoeken, inclusief radiopharmaca, die van toepassing zijn bij de op puntstelling van inflammatoire en infectieuze aandoeningen.
Ziektebeelden: Infectie, inflammatie, immuundeficiëntie
Radiofarmaca: 67Ga-citraat, 111In-oxine en 99mTc-HMPAO gemerkte WBC, gemerkte monoclonala anilichamene en derivaten, 18F-FDG, 111In-octreotide
Beeldvormende diagnostiek: planaire scintigrafie, dynamisch en statisch, SPECT en PET.

f. Gastro-intestinale tractus
Leerdoel: Het verwerven van kennis en vaardigheden betreffende de klinische relevantie van nucleair geneeskundige onderzoeken, inclusief radiopharmaca, die van toepassing zijn bij de op puntstelling van aandoeningen van het gastro-intestinale stelsel.
Ziektebeelden: slokdarmreflux, maagontledigingsstoornissen, ectopisch maagslijmvlies, gastro-intestinale bloeding, eiwitverlies ter hoogte van de gastro-intestinale tractus, diffuse leverafwijkingen, levertumoren (inclusief hemangioom), galwegen obstructie en atresie, pernicieuze anemie, bijmilt.
Radiofarmaca: 99mTc-pertechnetaat, gelabelde voeding (99mTc-DTPA), 99mTc-gemerkte gedenatureerde en niet-gedenatureerde erythrocyten, 99mTc-colloid en 99mTc-IDA derivaten. 
Beeldvormende diagnostiek: slokdarmscintigrafie, maagontledigingsscintigrafie, colontransitscintigrafie, scintigrafie van ectopisch maagslijmvlies, bloedingsscintigrafie, lever- en milscintigrafie, cholescintigrafie (planair en tomografisch)
Overige diagnostiek: Schillingtest

g. Cardiologie
Leerdoel: Het verwerven van kennis en vaardigheden betreffende de klinische relevantie van nucleair geneeskundige onderzoeken, inclusief radiopharmaca en vormen van inspanningstesten, die van toepassing zijn bij de op puntstelling van aandoeningen van hart en bloedvaten.
Ziektebeelden: Coronair lijden incl. risicofactoren, angina pectoris inclusief classificatie, myocardischemie incl. stunning en hibernatie, hartfalen, congenitale hartafwijkingen en klepafwijkingen, geleidingsstoornissen, toxische nevenwerking van farmaca op hartfunctie.
Radiofarmaca: 201Tl chloride, 99mTc-sestamibi/tetrofosmin, 18F-FDG, 99mTc-gemerkte erythrocyten, 123I-MIBG, 99mTc-gemerkte RBC of albumine. 
Andere pharmaca: persantine, adenosine, acipimox, nitraten, theophylline
Beeldvormende diagnostiek: ECG-getriggerde planaire (MUGA) en tomografische (GATED evenals NON- of UNGATED SPECT) scintigrafie en 18F-FDG PET onderzoek van het hart inclusief voorbereiding.

h. Bewegingsstelsel
Leerdoel: Het verwerven van kennis en vaardigheden betreffende de klinische relevantie van nucleair geneeskundige onderzoeken, inclusief radiopharmaca, die van toepassing zijn bij de op puntstelling van aandoeningen van het bewegingsstelsel
Ziektebeelden: Osteoporose, osteomyelitis, bottumoren (maligne en benigne, primaire en secundaire), metabole botziekten, degeneratieve aandoeningen, rheumatologische aandoeningen, traumatische afwijkingen, vasculaire botziekten, algoneurodystrofie.
Radiofarmaca: 99mTc-gemerkte fosfonaten, 99mTc-gemerkt colloid, 67Ga-citraat, 18F-FFDG.  Beeldvormende diagnostiek: skeletscintigrafie planair en tomografisch, dynamisch (3-fazen) en statisch, beenmergscintigrafie, PET, vasculaire scintigrafie.

i. Longen
Leerdoel: Het verwerven van kennis en vaardigheden betreffende de klinische relevantie van nucleair geneeskundige onderzoeken, inclusief radiopharmaca, die van toepassing zijn bij de op puntstelling van aandoeningen van de longen.
Ziektebeelden: Longembolie, thrombo-embolische aandoeningen incl. risicofactoren, pneumonie, pleuravocht, vasculitis, COPD, longperfusie afwijkingen bij congenitale hartafwijkingen en na corrigerende operaties, mucoviscidose.
Radiofarmaca: 99mTc-MAA, 99mTc-aërosol, , 81mKr, Technegas.
Beeldvormende diagnostiek: Ventilatie-perfusiescintigrafie incl. kwantificatie en classificatiesystemen voor diagnostiek van longembolie.

j. Nieren
Leerdoel: Het verwerven van kennis en vaardigheden betreffende de klinische relevantie van nucleair geneeskundige onderzoeken, inclusief radiopharmaca, die van toepassing zijn bij de op puntstelling van aandoeningen van de nieren.
Ziektebeelden: Nierinsufficiëntie, nierarteriestenose, obstructief nierlijden, cystenieren, hoefijzernier, nefrotoxiciteit, reflux inculsief gradering, pyelonefritis, niertumoren, niertransplantatie, afwijkingen in ligging van de nier.
Radiofarmaca: 99m Tc-MAG3, 99mTc-DMSA, 99mTc-DTPA, 51Cr-EDTA.
Andere farmaca: Lasix, ACE-inhibitoren
Beeldvormende diagnostiek: renografie inclusief pharmacologische interventie met diuretica en ACE-remming, nierscintigrafie (planair en tomografisch), GFR-bepaling.

3. THERAPIE

Radionuclidentherapie
Leerdoel: het verwerven van kennis en vaardigheden betreffende de nucleair geneeskundige therapieën die van toepassing zijn bij de behandeling van benigne en maligne aandoeningen.
Ziektebeelden: Ziekte van Graves, autonoom adenoom, toxisch en niet-toxisch multinodulair struma, gedifferentieerd schildkliercarcinoom, neuroblastoom, carcinoid, pheochromocytoom, lymfoom, HCC, arthritis, botmetastasen.
Radiofarmaca: 131I-NaI, 131I-MIBG, 153Sm-EDTMP, 186Re-difosfonaat, 131I-Lipiodol, 90Y-Ibritumomab tiuxetan, 89Sr-chloride.

4. RADIOFARMACA EN MOLECULAIRE BEELDVORMING

Algemeen: Tracerkinetiek, biologische processen op gen-niveau, eiwitniveau, en cellulair niveau, bouw en functie van receptoren, antistoffen, biodistributie van geregistreerde radiopharmaca, interactie met geneesmiddelen, allergische reacties en bijwerkingen van radiopharmaca, bijzondere doseringen, toedienvormen van radiopharmaca, bereiding van radiopharmaca incl. aseptisch werken en kwaliteitscontrole, calibratie, stralenbelasting.
Radiofarmaca: Alle geregistreerde radiopharmaca.

5. INSTRUMENTATIE

Gammacamera: Samenstelling en werking, systeemparameters (energieresolutie, plaatsresolutie), kwaliteitstoetsing.
PET-camera: Samenstelling en werking, systeemparameters (energieresolutie, plaatsresolutie), kwaliteitstoetsing.
Meetapparatuur: Gebruik en kwaliteitscontrole, dosiscalibrator, chirurgische probe, dosistempometer, besmettingsmonitor, persoonsdosimeter, scintillatieteller.
Techniek (acquisitie): Statisch onderzoek, dynamisch onderzoek, total body onderzoek, SPECT, PET, ECG-getriggerde onderzoek, acquisitie parameters, energievenster, collimator, matrix, teltijd.
Techniek (reconstructie): gefilterde terugprojectie, iteratieve reconstructie, filterkeuze, correcties, kwantificatie.


Onderwijsvorm:
- Multidisciplinaire stafvergaderingen
- Stafvergaderingen van de discipline
- Gevalsbesprekingen
- Sessies voor technische vaardigheden
- Consultatie met supervisie

Correlatiesessies PET/CT met radiologie
Multidisciplinaire oncologische seminaries (HOC)
Studiemateriaal
Handboek (Aanbevolen) : Nuclear Medicine, Vol I en II, Henkin et al, 2nd edition, BIB, 2006
Bijkomende info

Aanbevolen textbook:

Henkin et al "Nuclear Medicine" Vol I en II, 2nd edition 2006, Mosby Eds.

Leerresultaten

Algemene competenties

II.2 Diepgaande kennis verwerven in het specialisme
II.3 Vaardigheden verwerven, eigen aan het specialisme
II.4 Probleemoplossend vermogen ontwikkelen en toepassen in de praktijk
III.2 Rekening houden met de economische aspecten van de geneeskunde, in het bijzondere het doelmatig omgaan met middelen, waarbij onder- en overgebruik van middelen vermeden worden
III.3 Beschikken over de nodige communicatieve eigenschappen, waarbij humane, ethische en maatschappelijke aspecten een belangrijke rol spelen en dit binnen de relevante wettelijke regelgeving
III.7 Kennis van de principes van de medische informatica voor het leveren van optimale patiëntenzorg en voor het onderhouden van de eigen deskundigheid
III.9 Hebben van vakspecifieke kennis en probleemoplossend vermogen en deze in de praktijk weten toe te passen
III.10 Hebben van praktische vakspecifieke vaardigheden en deze toepassen. Werken aan verdere ontwikkeling en verbeteren van deze vaardigheden in functie van levenslang leren attitude.
III.11 Zetten van “standards of care” en formuleren van kwaliteitseisen met betrekking tot de verschillende aspecten van zijn vak

Beoordelingsinformatie

De beoordeling bestaat uit volgende opdrachtcategorieën:
ZELF Presentatie bepaalt 50% van het eindcijfer

ZELF Praktijkopdracht bepaalt 50% van het eindcijfer

Binnen de categorie ZELF Presentatie dient men volgende opdrachten af te werken:

  • casus presentatie met een wegingsfactor 1 en aldus 50% van het totale eindcijfer.

    Toelichting: casus presentatie

Binnen de categorie ZELF Praktijkopdracht dient men volgende opdrachten af te werken:

  • Portfolio beoordelingsgesprek met een wegingsfactor 1 en aldus 50% van het totale eindcijfer.

    Toelichting: Portfolio met beoordelingsgesprek

Aanvullende info mbt evaluatie

Portfolio met beoordelingsgesprek
- casus presentatie

Toegestane onvoldoende
Kijk in het aanvullend OER van je faculteit na of een toegestane onvoldoende mogelijk is voor dit opleidingsonderdeel.

Academische context

Deze aanbieding maakt deel uit van de volgende studieplannen:
Master in de specialistische geneeskunde: nucleaire geneeskunde